Een onderzoek, uitgevoerd in opdracht van het kabinet, heeft geconcludeerd dat de coalitieafspraak om de btw op groente en fruit te verlagen van 9% naar 0% praktisch onuitvoerbaar, duur en niet effectief is in het bevorderen van gezond eten. Hierdoor is het onwaarschijnlijk dat de maatregel volgend jaar zal worden geïmplementeerd.
Handhaving
Het SEO-schattingen tonen aan dat de schatkist minstens €550 miljoen zou verliezen, oplopend tot €950 miljoen, als gevolg van de btw-verlaging. Bovendien wordt verwacht dat de maatregel slechts een toename van 4% in de consumptie van groenten en fruit zal stimuleren. Omdat het moeilijk is om voor fiscale doeleinden te bepalen wat precies als groente of fruit kan worden beschouwd, bestaat het risico op rechtszaken. De Belastingdienst waarschuwt dat zelfs met een grote personele inzet de handhaving onvoldoende kan worden gewaarborgd.
Een langgekoesterde wens van een meerderheid in de Tweede Kamer is om de btw op groente en fruit af te schaffen of te verlagen. Het kabinet van Rutte IV heeft deze wens overgenomen in het coalitieakkoord en als mogelijke ingangsdatum werd 1 januari van het volgende jaar genoemd nadat was gebleken dat de computersystemen van de Belastingdienst het zouden aankunnen, schrijft het FD.
Gezondheidseffecten beperkt
Echter, staatssecretarissen Maarten van Ooijen en Marnix van Rij waarschuwden vorige zomer al dat de kosten zouden kunnen oplopen tot €1 miljard en dat de afbakening van wat als groente en fruit telt erg ingewikkeld is. Bovendien is er geen dekking afgesproken in het coalitieakkoord voor de gemiste inkomsten.
Negentien maanden later komt onderzoeksinstituut SEO tot dezelfde conclusie en voegt daaraan toe dat de gezondheidseffecten van de 4% stijging van de consumptie van groente en fruit waarschijnlijk beperkt zijn. In plaats daarvan zou een suikertaks of vettaks effectiever zijn en minder uitvoeringsproblemen kennen.
Lastenverzwaringen gevoelig
Sinds de prijzen het afgelopen jaar flink zijn gestegen, ligt het gevoelig in Den Haag om lastenverzwaringen door te voeren. Een motie van de Partij voor de Dieren om de btw op groente en fruit al per 1 juli af te schaffen, haalde net geen Kamermeerderheid. Alle oppositiepartijen waren voor de motie. Binnen de coalitie heeft vooral de ChristenUnie al lang aangedrongen op het nultarief om gezond eten te stimuleren. Het kabinet zal pas later voor de zomer reageren op het SEO-rapport, aldus het FD.