De systemen van de fiscus kunnen de politieke wensen niet aan. Bij meer Haagse wijzigingen komen de noodzakelijke updates van de verouderde ICT in gevaar. Daarvoor waarschuwt staatssecretaris Marnix van Rij (Fiscaliteit) bij de presentatie van de meerjarenplanning 2023-2027 voor ICT-projecten.
Conform planning
De Belastingdienst wil voorkomen dat nieuwe verzoeken uit Den Haag de modernisering van de verouderde systemen op de tweede plaats zet. ‘Parlement en kabinet zullen de Belastingdienst de ruimte moeten gunnen om alle ingezette verbeteringen en met name de essentiële modernisering de komende tijd succesvol en conform planning af te ronden’.
Er verschenen de afgelopen tijd verschillende alarmerende berichten over het achterstallige onderhoud van de ict-systemen van de fiscus. De Tweede Kamer maakt zich dan ook grote zorgen over de risico’s die daar mee gepaard gaan. Delen van de infrastructuur bij de dienst werken op verouderde programmeertalen die binnen afzienbare tijd niet meer worden ondersteund.
Kamerleden worden vandaag bijgepraat in een technische briefing en volgende maand zal er een debat plaatsvinden met de staatssecretaris.
Oud nieuws
De zorgen en waarschuwingen over de verouderde systemen zijn allesbehalve nieuw. Toenmalig staatssecretaris Menno Snel deed vier jaar terug al een oproep voor een ‘beleidsluwe periode’ zodat de schaarse capaciteit kon worden ingezet voor beheer en onderhoud. Daar werd echter geen gehoor aan gegeven. Volgens opvolger Marnix van Rij is dat een van de redenen dat het onderhoud nog steeds niet af is.
De staatssecretaris benadrukt overigens wel dat de systemen er beter voor staan dan onder zijn voorganger. Ongeveer de helft van het achterstallige onderhoud is inmiddels gedaan. Met de tot nu toe gemaakte afspraken, nieuwe Europese wetgeving, het openstaande onderhoud en vernieuwing van systemen zit de meerjarenplanning vol. Dat maakt dat er geen ruimte meer is voor grote beleidswijzigingen zonder dat de huidige planning in gevaar komt.
Ook de volgende kabinetsperiode
Als alles volgens de planning verloopt moeten de meeste achterstallige updates in 2026 zijn opgelost en zal er geleidelijk meer ruimte ontstaan om nieuwe plannen op te pakken. Dat betekent dat ook in de volgende kabinetsperiode nog niet alles gereed zal zijn om beleidswijzigingen door te voeren, zo klinkt de waarschuwing van de staatssecretaris.
Maar toch neemt dat niet weg dat belastinginning onder druk staat en of de deadline van 2026 zal worden gehaald is nog maar de vraag. De fiscus kreeg de afgelopen jaren flink wat extra klussen voor zijn kiezen. Bijvoorbeeld de verwerking van coronaschulden, btw- en accijnsverlagingen vanwege de energiecrisis, de afhandeling van de toeslagenaffaire en last but not least de nieuwe box 3-heffing.
Vooruitkijken
Dat laatste is al lange tijd een Haagse wens. Toch werd onlangs duidelijk dat een vermogenstaks op basis van werkelijke rendementen er waarschijnlijk niet gaat komen. Het is overigens voor het eerst dat de fiscus een meerjarige ICT-planning heeft gemaakt. Eerder werd dit op jaarbasis gedaan. Van Rij benadrukte daarom eerder dat een meerjarige planning van belang om goed vooruit te kunnen kijken, aldus het FD.
