Het wetsvoorstel dat belastingontwijking moet tegengaan en dubbele belastingheffing moet voorkomen krijgt geen prioriteit van staatssecretaris van Financiën, Marnix van Rij. Fiscaal adviseurs zijn er niet over te spreken, maar belastingwetenschappers staan daarentegen positief tegenover het voorstel. De Aanpassing kwalificatiebeleid (buitenlandse) rechtsvormen, zoals het wetsvoorstel heet, gaat over wanneer een commanditaire vennootschap (cv) in Nederland belasting moet betalen.
Herprioritering
Voorganger Hans Vijlbrief hield vorig jaar een consultatie over het voorstel met het voornemen om de wetswijziging per 1 januari in te laten gaan. Van Rij schrijft in zijn beleidsprioriteiten die hij vorige week naar de Kamer stuurde dat hij de indiening van het voorstel een jaar uitstelt. De reden voor de verplaatsing naar het derde kwartaal van 2023: ‘herprioritering’.
Als partner bij EY was Van Rij tot drie jaar terug global leader private cliënt services in de advieswereld. Dat is opvallend gezien een deel van de advieswereld niet blij is met het voorstel. Renier Kooiman, docent belastingrecht aan de Universiteit van Amsterdam en medewerker van het wetenschappelijk bureau van belastingadviesorganisatie Deloitte, is verbaasd over het uitstel.
Hybride mismatches
De adviespraktijk heeft bezwaar omdat veel structuren worden geraakt door de wetswijziging. Bovendien zou het anonimiseren van vermogen via een cv of familiefonds niet meer mogelijk zijn, stelt Kooiman. ‘Vanuit de wetenschap zijn er positieve geluiden, omdat het voorstel eindelijk een keer een probleem op een fundamentele wijze aanpakt en de wet er eenvoudiger van wordt.’
Een cv biedt mogelijkheden om winstbelasting te ontwijken. Die rechtsvorm is namelijk in sommige gevallen niet belastingplichtig. Dat hangt af van uiteenlopende eisen die gelden voor deelname in een open dan wel een gesloten cv. Dat Nederlandse onderscheid is uniek en kan leiden tot zogeheten hybride mismatches met buitenlandse belastingstelsels. Waardoor winsten soms onbelast blijven.
Bezwaarmakers
Met het nieuwe voorstel wordt de belastingplicht voor alle cv’s geschrapt. Daarvoor in de plaats worden voortaan de bedrijven of personen die deelnemen aan de cv aangeslagen voor de belasting. Deze aanpassing raakt dus ook binnenlandse situaties zonder mismatches. Precies daarom maakten belastingadviseurs en vermogensbeheerders bezwaar tegen de aanpassing.
Vermogende particulieren gebruiken de open cv om privé geen inkomstenbelasting te hoeven betalen over hun vermogen. In plaats daarvan betalen zij dan winstbelasting vanuit de vennootschap.
Box 3-heffing
Ook pensioenfondsen maakten destijds bezwaar tegen het wetsvoorstel. De wijziging heeft namelijk gevolgen voor het zogeheten Fonds voor Gemene Rekening (FGR). De fondsen gebruiken de FGR voor beleggingen waarin meerdere fondsen deelnemen. Ook familiefondsen brengen vaak hun vermogen onder in een FGR. ‘Er zijn wat praktische problemen’, zegt Kooiman.
‘Maar waarom schuif je de meest fundamentele wijziging in de winstbelasting van de afgelopen jaren naar achteren, terwijl die de wet simpeler maakt? Het is prima mogelijk om met technische aanpassingen of een ruimer overgangsrecht aan praktische bezwaren tegemoet te komen.’ In een reactie laat Financiën weten dat het uitstel onder meer te maken heeft met het arrest van de Hoge Raad over de box 3-heffing.
