Vorige week stelde De Nederlandsche Bank (DNB) voor de eigen woning te belasten als vermogen in box 3 van de inkomstenbelasting. Volgens belastingadviseur Henk Bluemink zullen zij die de fiscale regels goed kennen hier van profiteren. De econoom stelt dan ook dat het doel van een evenwichtigere belasting van het eigen huis, eenvoudiger te bereiken is.
Vermogenstoets
Het voorstel van DNB heeft Bluemink dan ook verbaasd. De belastingadviseur ergert zich aan de onwetendheid achter het plan. ‘Ik vraag me weleens af of deze mensen ooit een belastingaangifte hebben gedaan en dat vind ik zeer zorgelijk’, zegt de man uit de praktijk. In het voorstel staat namelijk niets over de vermogenstoets die geldt voor de zorgtoeslag en het kindgebonden budget, schrijft het FD.
Het vermogen in box 3 van alleenstaanden mag niet hoger zijn dan €118.479 om in aanmerking te komen voor deze toeslagen. Voor een stel is dat €149.819. ‘Iemand met aow, een klein pensioen en een huis van drie ton waar geen hypotheek meer op zit, verliest zo meteen zijn zorgtoeslag’, zegt Bluemink. ‘Hetzelfde geldt voor het kindgebonden budget voor een alleenstaande moeder met een hypotheekvrije woning, maar een laag inkomen.’
Arbitrage
DNB laat weten er vanuit te gaan dat de verplaatsing van de eigen woning naar box 3 geen invloed zal hebben op het recht op toeslagen. Hoe dat verder technisch geregeld zal moeten worden, laat de bank aan de wetgever over. De mensen die de weg kennen binnen het belastingstelsel of iemand daarvoor inhuren zullen flink profiteren van de verplaatsing stelt Bluemink.
Met het voorstel zet je de deur open naar wat arbitrage heet: inkomen en vermogen zo onder brengen dat daar zo weinig mogelijk belasting over hoeft te worden betaald, aldus de belastingadviseur.
Schuldenlast box 3 voordeliger
Nederlanders betalen nu belasting over een verondersteld rendement op hun netto vermogen boven het heffingsvrije vermogen in box 3. Dat wil zeggen bezittingen minus schulden. DNB stelt voor de hypotheekrenteaftrek in box 1 te laten verdwijnen, samen met de bijtelling voor de eigen woning. Maar tegelijkertijd wordt een grotere schuldenlast in box 3 voordeliger, zegt Bluemink, omdat die afgetrokken mag worden van de woningwaarde.
Maar ook schulden die niets te maken hebben met het eigen huis mogen worden afgetrokken. Een zeilboot of een dure auto kopen met geleend geld kan zo meteen fiscaal aantrekkelijk zijn, stelt Bluemink. Zeker wanneer het geld van vermogende ouders komt die er anders belasting over zouden moeten betalen. Maar ook van een eigen bv, waarin vermogen zit dat onder box 2 van de inkomstenbelasting valt.
Box 4 of verhoging eigenwoningforfait
Het advies van Bluemink is dan dan ook: stop consumptieve schulden en de eigen woning niet dezelfde box. ‘Als je de hypotheekrente wilt afschaffen en de eigen woning net zo wilt belasten als de rest van het vermogen, moet je daarvoor box 4 inrichten’.
Rabobank-econoom Stefan Groot ziet dat niet zo snel gebeuren. Daarbij is een vierde box niet nodig om de fiscale subsidiëring van de eigen woning te versoberen. De verplaatsing naar box 3 ook niet. Bovendien kan de nu al overbelaste Belastingdienst zo’n operatie helemaal niet aan. Volgens de econoom is het eigenwoningforfait de knop waaraan kan worden gedraaid. Verhoog het forfait, stelt de econoom voor, zodat dit bij aanvang van de hypotheeklening in de buurt ligt van de verschuldigde rente, aldus Groot in het FD.