De renteaftrek voor bedrijven zal de komende tijd verder worden beperkt. De €700 miljoen die dat gaat opleveren moet helpen om de wensen van de oppositie te betalen. Die pot met geld was al beschikbaar, de ambtenaren van het ministerie van Financiën hadden echter in eerste instantie wat anders in gedachten.
Onderzoek ambteren Financien
Het Nederlandse bedrijfsleven gaat volgend jaar de rekening betalen voor onder meer de hogere salarissen in het basisonderwijs, het extra geld voor defensie en de verlaging van de verhuurderheffing. Een deel van het geld komt voort uit de versobering van de renteaftrek voor bedrijven. Demissionair staatssecretaris van Financiën Hans Vijlbrief (D66) dient daar een dezer dagen een voorstel voor in, schrijft het FD.
Deze verlaging lijkt misschien uit de lucht te vallen. Maar uit onderzoek naar de fiscale behandeling van eigen en vreemd vermogen dat begin vorige maand door de Kamer ging, blijkt dat ambtenaren van het ministerie toen al voorstelde de aftrek verder terug te schroeven.
Strenge vertaling
Sinds 2019 heeft Nederland een algemene beperking van de rente die bedrijven van hun belastbare winst mogen aftrekken. Deze werd ingevoerd aan de hand van een Europese richtlijn. Omdat vanuit Brussel de wens bestaat om interne leningen van multinaitonals verder te beperken. Maar ook het gebruik van verschillen in belastingstelsels en -tarieven om de grondslag van de winstbelasting uit te hollen.
Rutte-III koos voor een strenge vertaling van de richtlijn. Bovendien werd het doel breder gemaakt. Behalve belastingontwijking moet het ook de fiscale bevoordeling van bedrijfsfinanciering met geleend geld verminderen. In tegenstelling tot wat bij rente is toegestaan, mag de vergoeding voor eigen vermogen niet worden verrekend met de belastbare winst.
Twee opties
Nederlandse bedrijven zijn gemiddeld genomen met veel schuld gefinancierd. Dat betekent dat men weinig buffers heeft in geval van tegenslagen. Hierdoor zijn niet alleen de bedrijven maar ook de Nederlandse economie kwetsbaar. Daarom gaf Vijlbrief vorig jaar de opdracht om onderzoek te doen naar hoe de fiscale behandeling van vreemd en eigen vermogen meer balans zou kunnen krijgen.
Daar zijn twee oplossingen uit voort gekomen. Of ook een fiscale tegemoetkoming voor eigen vermogen of verdere versobering in het belastingvoordeel voor vreemd vermogen. Binnen de EU hebben onder meer België, Italië en Portugal gekozen voor de eerste optie. In de vorm van een vermogensaftrek voor risicodragend kapitaal. Deze optie zet echter de deur open voor nieuwe belastingontwijkende routes.
Compenseren
De renteaftrek kan daarentegen wel verder worden teruggeschroefd. Nu mogen bedrijven niet meer rente aftrekken dan 30% van het bedrijfsresultaat (ebitda), met een drempel van €1 miljoen, het saldo van rentebetalingen en -ontvangsten dat volledig aftrekbaar is. Het onderzoek stelt dat zowel het percentage als de drempel omlaag kan.
Beide maatregelen zijn overigens niet bevorderlijk voor het vestigingsklimaat. Om het bedrag van €700 mln op te halen moet de aftrekbeperking naar 20%. In andere landen ligt dit op 30% en geldt een drempel van €3 miljoen. Om dit te compenseren stellen de ambtenaren voor de beperking terug te geven aan de bedrijven door middel van een verlaging van het vpb-tarief. Iets wat de Tweede Kamer niet ziet zitten.
Woningcorporaties
De woningcorporaties moeten als het aan de Kamer ligt worden gecompenseerd voor versobering van de renteaftrek. Als de bouwers van sociale huurwoningen met veel vreemd vermogen zijn gefinancierd. Maar er is hierbij al snel sprake van verboden staatssteun, zo bleek in 2019. De renteaftrek kostte de corporaties toen €300 miljoen, waarvan zij een derde gecompenseerd kregen door een korting op de verhuurderheffing.