Het is de afgelopen tijd druk geweest bij notarissen. Starters onder de 35 die een huis van boven de vier ton willen kopen zonder overdrachtsbelasting kunnen dit tot 1 april. Zeker in de Randstad heeft de regeling tot extra drukte geleid. De regeling geldt vanaf 1 januari van dit jaar en scheelt de kopers al gauw duizenden euro’s.
Beleggers en starters
De overdrachtsbelasting van 2% komt bij een huis van €400.000 neer op €8000. Ook doorstromers kunnen eenmalig gebruik van de regeling. Voor beleggers is de belasting juist omhoog gegaan van 2% naar 8%. Dat laatste zorgde rond de jaarwisseling al voor grote drukte bij de notarissen.
Toen wilden beleggers nog vóór het ingaan van de nieuwe regels snel panden aankopen tegen een voordeliger tarief. De beleggers werden vervolgens vervangen door de starters omdat deze de verkoop naar achteren hadden geschoven om de overdrachtsbelasting te vermijden. In januari zijn dan ook een recordaantal huizenverkopen geregistreerd door het Centraal Bureau voor de Statistiek.
Duurdere huizen
Het doel van de maatregel is om starters een betere kans op een betaalbare woning te bieden en beleggers te ontmoedigen. Het kabinet besloot de drempel van €400.000 in te voeren per 1 april. Omdat de regeling bij nader inzien ook rijke huizenkopers subsidieerde. In bijvoorbeeld Amsterdam kost een huis al snel meer dan vier ton, daarom proberen kopers daar nog snel iets aan te kopen.
Volgens Jerry Wijnen, voorzitter van de Makelaarsvereniging Amsterdam, is het dan ook merkbaar drukker geweest in het eerste kwartaal. Waar deze periode normaal gesproken iets rustiger is. Er blijken ook starters te zijn die bijvoorbeeld met hulp van ouders in staat zijn duurdere huizen aan te kopen. ‘Ik heb zelfs onlangs een huis van €980.000 verkocht aan twee starters’, zegt Wijnen.
Huizenprijzen en hypotheken
De Amsterdamse makelaar denkt dat de afschaffing van de overdrachtsbelasting heeft geleid tot hogere huizenprijzen. Die waren in februari 10% hoger dan een jaar eerder. ‘Mijn hypothese is dat het vreemd zou zijn als de invoering van de viertongrens niets doet met de prijzen’, zegt ook woningmarktexpert Paul de Vries van het Kadaster. Dit omdat woningkopers op zulke zaken anticiperen. Er moet nog wel onderzoek worden gedaan.
Het effect was ook te zien in het aantal hypotheekaanvragen. In Noord- en Zuid-Holland steeg het aantal vragen met maar liefst 21% en 17% op jaarbasis. Over heel Nederland was dat 8%. In Amsterdam lag het gemiddelde hypotheekbedrag van starters in januari en februari op €411.000. Een jaar geleden was dat nog iets meer dan €360.000.
Trucjes
Wel lokt een dergelijke regeling trucjes uit. Zo zijn er stellen waarbij er maar één onder de 35 jaar is. Dan geldt de vrijstelling alleen voor zijn of haar deel. Sommigen overwegen daarom het huis op naam van de jongste te zetten. Dat betekent in de praktijk vaak wel dat de oudste het huis uit moet wanneer het stel uit elkaar gaat. Ook als er een extra contract is opgemaakt.
Ook na 1 april zullen mensen creatief worden. Bijvoorbeeld bij bedragen van net boven de €400.000. Zo kan dan een koopsom van vier ton worden afgesproken en dan nog €10.000 bij roerende zaken. Dat is lastig voor de notarissen om te controleren. Die kunnen niet zien of de roerende zaken echt zoveel waard zijn. Zo gooien de kopers het nu ook vaak op een akkoordje met de verkopers. De overdracht kan dan al voor 1 april plaatsvinden terwijl de verkopende partij er dan nog even blijft wonen. Dat is volgens de fiscus toegestaan, aldus het FD.