Een verlenging van de lockdown kan leiden tot een nieuwe recessie in Nederland. Extra maatregelen dreigen het eerste kwartaal van 2021 tot een krimp te brengen.
Steviger en langduriger
Nu het erop lijkt dat er mogelijk zwaardere maatregelen dreigen, zoals het sluiten van nog meer winkels, waarschuwen banken en economen dat dit tot een recessie kan leiden. Marieke Blom, hoofdeconoom ING, noemt de kans reëel tegenover het FD: ‘Wij kijken er nu naar, maar die kans lijkt ons heel reëel. Het ziet ernaar uit dat er stevigere en langdurige coronamaatregelen nodig zijn dan we in december dachten.’
De Rabobank verwachtte eind vorig jaar nog groei te zien in het eerste kwartaal van 2021. Hier werd uitgegaan van maatregelen die ongeveer gelijk zouden blijven. Met nieuwe maatregelen verandert dit beeld volgens Rabobank senior-econoom Carlijn Prins: ‘In dat geval heb je in het eerste kwartaal met een beetje pech opnieuw krimp.’ Ook hoofdeconoom Edin Mujagić van OHV Vermogensbeheer voelt de krimp al aankomen: ‘Als de lockdown verlengd wordt, praat je al snel over de hele maand januari. Het zal heel lastig worden om de schade in de rest van het lopende kwartaal in te lopen’, zegt hij in het FD.
Recessie
Het laatste kwartaal van 2020 eindige ook al in een krimp. Destijds voorspelde De Nederlandse Bank dat het eerste kwartaal evenmin in een min zou eindigen. Als het eerste kwartaal van 2021 daadwerkelijk krimp vertoont kunnen we spreken van een recessie. Volgens het CPB is er formeel een recessie als er twee of meer opvolgende kwartalen een krimp vertonen. De vorige recessie was in de eerste twee kwartalen van 2020.
Volgende week neemt het kabinet nieuwe beslissingen over een mogelijke verlenging of verscherping van de lockdown. Deze zou eigenlijk op 19 januari eindigen, maar de coronacijfers zijn nog niet op het gehoopte niveau. Ook de druk op de ziekenhuizen is nog te groot. Veel andere landen verlengen of nemen nu ook extra maatregelen.
Vaccineren
Hoewel de eersten in Nederland zijn geprikt, is de weg nog lang voordat iedereen ingeënt is. De verwachting is dat dit zeer geleidelijk zal leiden tot versoepelingen, al verwacht Mujagić dat na januari een deel van de beperkingen toch van kracht blijven. Zijn hoop is gevestigd op de tweede helft van het jaar.
Ondanks de lockdown en maatregelen, draait 90% van de economie nog steeds door. Industrie en diensten hebben weinig last, maar kleinere sectoren zoals de horeca, detailhandel, vrije tijd en recreatie vangen wel rake klappen. Na het wegvallen van de kerstomzet is een mogelijke verlenging of verscherping nijpend voor veel ondernemers. Volgens ING-econoom Blom is extra overheidssteun onvermijdelijk als de situatie voor deze ondernemers niet verbetert. ‘Je wilt niet dat ondernemers in het zicht van de haven alsnog failliet gaan’, zegt Blom.
