Maar liefst 75 van de 78 beleggingsfondsen die naar de rechter stapten vanwege de btw-vrijstelling die zij dreigen te verliezen, vertrekken uit Nederland. Vanaf 1 januari zijn de managers van de fondsen btw verschuldigd over het vermogensbeheer. Die belasting drukt aanzienlijk de opbrengst voor de deelnemers.
1% rendement
Ook een handvol andere fondsen die niet meededen aan het kort geding gaan Nederland verlaten. Dat zegt Philippe Steffens van Baker McKenzie. Het advocaten kantoor dat de fondsen in oktober vertegenwoordigde in het kort geding tegen de btw-verplichting. Uit onderzoek van het bureau Atlantic Star Consulting blijkt dat fondsmanagers al €32 miljard van Nederland naar Ierland verplaatsten.
Sinds vorige week zijn de eerste verhuizingen een feit zegt Steffens. In Ierland bestaat de heffing over de vergoeding van fondsmanagers niet. De Nederlandse fiscus schrapt per 1 januari de btw-vrijstelling op vermogensbeheer. Dat kost deelnemers in de beleggingsfondsen 1% rendement. De kosten van een verhuizing zijn lager dan de btw-last, schrijft het FD.
Dezelfde Europese regels
Volgens Steffens is het dan ook onbegrijpelijk dat Ierland de vrijstelling wel verleent. Zeker omdat de Belastingdienst in Nederland op basis van dezelfde Europese regels stelt de vrijstelling te moeten beëindigen. Door de verhuizingen naar Ierland loopt de Nederlandse schatkist allerlei andere btw-inkomsten en winst-of vennootschapsbelasting mis.
Het vermogensbeheer van de fondsen vindt meestal plaats in het buitenland. Maar toch zorgen ze ook voor werkgelegenheid in Nederland. Het trustkantoor TMF voert bijvoorbeeld formeel het bestuur over de 78 fondsen die tevergeefs naar de rechter stapten. De fondsen kopen bedrijfsleningen van banken op en zetten deze in de markt als zogenaamde collateralized loan obligations (CLO’s).
Herverpakte leningen
Ook institutionele beleggers zoals bijvoorbeeld pensioenfondsen stoppen geld in die herverpakte of gesecuritiseerde bedrijfsleningen. Volgens Steffens is er een nieuwe waardering voor deze securitisaties. Herpakte leningen kregen door de financiële crisis een slechte naam. Maar afgelopen september schreef de Europese Commissie nog de securitisatiemarkt te willen opschalen om de kredietverlening aan bedrijven te verruimen.
Daarom staat de beslissing van Nederland om de btw-vrijstelling te beëindiging ook haaks op het voornemen van de Commissie, stelt de partner van Baker McKenzie.
Overheidstoezicht
Waar het op juridisch vlak om draait is of het vermogensbeheer voor CLO’s onder bijzonder overheidstoezicht valt. Bij toeval beantwoordde de Hoge Raad die vraag op 4 december in een andere zaak. In die zaak stelde de fiscus dat bepaalde beleggingsfondsen niet onder dergelijk toezicht vallen. Maar de hoogste rechter verwierp dit argument.
Steffens stelt dat de argumentatie van de Hoge Raad ook voor het toezicht op het vermogensbeheer bij CLO’s geldt. De fiscus onderzoekt nog of het arrest ook geldt voor de CLO’s. In afwachting daarvan blijft de btw-vrijstelling gelden tot 1 juli 2021, aldus het FD.
