Op de tweede dag van de mini-enquête was alleen voormalig intern jurist van de Belastingdienst Sandra Palmen-Schlangen getuige. Zij nam ontslag nadat ze een vernietigend oordeel had geveld over het optreden van de dienst in de toeslagenaffaire. Volgens de juriste bestaan er grote verschillen in werkwijze tussen de dienst Toeslagen en de rest van de fiscus.
Compensatie aanbieden
Ze ging in 2016 aan de slag bij de dienst Toeslagen om daar de juridische ‘vaktechnische coördinatie’ vorm te geven zoals zij daarvoor bij de afdeling fiscaliteit en belastinginning had gedaan. Ze zou het managementteam van Toeslagen rechtstreeks en onafhankelijk adviseren over de uitvoering van de toeslagwetten, dat schrijft het FD.
Na een half jaar nam ze ontslag. Dat gebeurde nadat Palmen-Schlangen haar kritiek uitte over het optreden van de dienst. Specifiek in de ontspoorde fraudejacht. Later bleek dat haar baan werd opgeheven in dezelfde mt-bijeenkomst waarin haar memo werd besproken. Waarin zij had aanbevolen om klachten van de advocate van gedupeerde ouders in de Eindhovense CAF-11- zaak gegrond te verklaren en compensatie aan te bieden.
Behoorlijk bestuur
Maar ze uitte vooral haar kritiek op de interne organisatie en adviseerde om de processen bij Toeslagen anders in te richten. Zo sprak Palmen-Schlangen haar verbijstering uit over het feit dat bezwaarschriften twee jaar konden blijven liggen. En dat het mogelijk was om de toeslagen voor 300 burgers stop te zetten met een onjuiste rechtsgrond. Er werd geen rekening gehouden met rechtsbescherming en met inbreuken op de vereiste zorgvuldigheids-, motiverings- en bewijslastvereisten.
In haar memo legt de juriste de verantwoordelijkheid daarvoor bij het managementteam onder leiding van Gerard Blankestijn. ‘Het mt is verantwoordelijk voor het hele proces, ook op inhoud’. Volgens Palmen-Schlangen werden de algemene beginselen van behoorlijk bestuur dan ook geschonden. Blankestijn zal woensdagmiddag voor de commissie verschijnen.
Solide processen
Dat haar adviezen niet werden opgevolgd was al ondenkbaar geweest in haar vorige functies bij de fiscus. Nu verdwenen ze zelfs. De memo dook pas vorige maand op na vragen van CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt. Hoofdondervrager Chris van Dam (CDA) kreeg de bevestiging van Palmen-Schlangen dat de processen bij de Belastingdienst een stuk solider zijn dan bij de dienst Toeslagen.
‘En als ik dat zou bestempelen als een puinhoop?’, vroeg Van Dam. ‘Dat zijn uw woorden’, zei de juriste. ‘Het is lastig een kwalificatie te geven. Ik houd me liever bij de feiten’, aldus Palmen-Schlangen in het FD.