Er is handhaving nodig bij platformbedrijven zoals Deliveroo, Uber en Helpling. Dat stelt de Sociaal-Economische Raad (SER) in een vandaag gepubliceerd rapport. In 2018 vroeg de Tweede Kamer aan de SER om de gevolgen van de platformeconomie te onderzoeken. Door de vele digitale platformen zou het aantal zzp’ers sterk kunnen toenemen.
Jong fenomeen
De platformbedrijven betalen slecht en bieden weinig zekerheid. Het Economisch Bureau van ING kwam eerder met een sombere analyse waarin de arbeidsmarkt drastisch zou veranderen. In de voorspelling zou het aantal zzp’ers dat via de platforms zou verdienen oplopen tot 1 miljoen. Dat is bijna 10% van de beroepsbevolking, dat schrijft het FD.
Het slecht betaalde platformwerk is als jong fenomeen de afgelopen 20 jaar sterk gegroeid. Maar de omvang is vooralsnog zeer beperkt, aldus de adviesraad van het kabinet. Volgens eerder onderzoek van SEO zou minder dan 1% van de beroepsbevolking (84.000 personen) actief zijn als platformwerker. Echte harde uitspraken over de ontwikkeling van de arbeidsmarkt kan de SER nog niet doen juist omdat het zo’n jong fenomeen betreft.
Corona
Vanwege de coronapandemie is er bij de maaltijdbezorgers voldoende werk. Op die manier kan de horeca nog wat omzet maken. ‘Corona zal de ontwikkeling van platformdiensten versnellen,’ denkt voorzitter Mariëtte Hamer. Zo is afgelopen maand Part-up, een platform voor ziekenhuizen gestart. Zo worden medewerkers gekoppeld aan werkzaamheden binnen organisaties.
Tijdens de eerste golf wist het platform de ontstane gaten in de reguliere zorg op te vullen. Regulier zorgpersoneel moest toen op de intensive care werken. Op die manier kon alles redelijk doordraaien.
125 platforms
De platformeconomie is inmiddels dan ook vele male breder dan de bekende namen als Uber en Deliveroo. De SER telt inmiddels minstens 125 verschillende werkplatforms. Timmermannen en metselaars kunnen via Zoofy en Werkspot aan de slag. Platform Jellow telt een kleine 40.000 freelancers met allerlei disciplines.
De inkomsten uit werkzaamheden lopen sterk uiteen. Zo zijn er freelancers die bruto minder dan het minimumloon verdienen. Maar ook specialisten die meer verdienen dan werknemers in loondienst.
Politieke keuzes
Hamer zegt dat het van belang is juist nu politieke keuzes te maken, nu de platformeconomie nog relatief klein is. Een schaduwkant is er wel degelijk zegt de voorzitter. ‘We moeten antwoord hebben op grote buitenlandse partijen die de Nederlandse markt opkomen. Die doen vaak alsof ze niet weten wat een cao is.’
Het belangrijkste punt is de arbeidsrechtelijke positie van de platformwerker. De tijd begint te dringen om daar een knoop over door te hakken stelt Hamer. ‘Sommige platforms zoeken de randen op, daar lijden juist de goeden onder – die zijn er ook – die zich wel hard maken voor fatsoenlijk betaald werk.’, aldus Hamer in het FD.