De coronacrisis vormt een uitgelezen kans om belastingen te hervormen. Dat stelt de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (Oeso). Daarbij hebben vergroening en een eerlijke verdeling van lasten prioriteit aldus de in Parijs gevestigde organisatie van ontwikkelde economieën.
Iets beters bouwen
Er zal straks een flinke rekening moeten worden terugbetaald vanwege de ongekende overheidssteun die is en nog steeds wordt gegeven. Regeringen moeten dan ook niet terug naar business as usual zodra de crisis is gaan liggen. Dat schrijft Pascal Saint-Amans, directeur belastingbeleid bij de Oeso in het voorwoord van het jaarlijkse Oeso-rapport over belastingen.
Het is het moment om iets beters te bouwen. CO₂-uitstoot moet zwaarder worden belast bijvoorbeeld. Maar ook belastingdruk moet verschuiven van inkomen uit arbeid naar inkomen uit vermogen, aldus de belangrijkste belasting-man van de Parijse denktank. Het rapport Tax policy reforms 2020, dat vorige week verscheen bevat het overzicht van de belastingtrends in de 37 Oeso-landen met dit jaar voor het eerst ook China.
De overheidsfinanciën
Van alle fiscale aanpassingen die in de planning stonden voor de eerste helft van dit jaar bleef een flink deel op de plank liggen. In plaats daarvan zette regeringen alles op alles om ervoor te zorgen dat de economie draaiende bleef tijdens de coronapandemie. De Oeso schetst hoe na de eerste noodsteun en de vervolgmaatregelen om de economische gevolgen van de pandemie te verzachten, op zeker moment economisch herstel intreedt.
Dan moeten de overheidsfinanciën weer op orde worden gebracht. Hoe en in welke tijdsduur dit gaat gebeuren zal verschillen per werelddeel en zal afhankelijk zijn van de vraag of het lukt om het virus onder controle te krijgen.
Hand op de knip
De denktank roept regeringen op om niet meteen de hand op de knip te houden. Na de steunpakketten zullen er opnieuw overheidsuitgaven gedaan moeten worden om de economie weer op gang te helpen. Als de pijlen te snel op staatskas-herstel worden gericht zal het economische herstel in gevaar worden gebracht.
Het terugbrengen van de overheidsuitgaven en het verlagen van de staatsschuld moet gepaard gaan met belastinghervormingen, adviseert de organisatie. Daarnaast zullen regeringen hun milieubelastingen sneller moeten aanpassen schrijft Saint-Amans.
Ver onder niveau
Volgens de Fransman liggen de belastingen op vervuilende brandstoffen nog ver onder het niveau dat nodig is om de energie-transitie te bevorderen. Van de CO₂-uitstoot in de ontwikkelde en ontwikkelende economieën blijft 70% onbelast en sommige van de meest vervuilende brandstoffen zijn het minst belast.
Hogere belastingen zijn dus onvermijdelijk om de uitstoot te beperken, aldus de Fransman namens de denktank. De oude vertrouwde recepten om overheidsinkomsten te verhogen na een crisis voldoen dit keer niet. Zoals na de financiële crisis van 2008. Toen werden de belastingen op arbeid en consumptie verhoogd. Die verhogen liggen politiek gevoelig en lijken onredelijk, aldus Saint-Amans.