Meer ouders moeten aanspraak kunnen maken op compensatie voor een onterechte behandeling door de fiscus. Dat adviseert de Adviescommissie uitvoering toeslagen onder leiding van oud-minister Piet Hein Donner in haar eindrapport Omzien in verwondering 2. De commissie stelt voor om de regeling alleen toe te passen voor correcties van meer dan 10.000 euro per jaar.
Verleden overdoen is geen optie
Het is onmogelijk om alle besluiten van de afgelopen vijftien jaar terug te draaien. “Het verleden overdoen is geen optie,” aldus de commissie. De regering kan echter wel iets doen voor gezinnen die onevenredig hard zijn geraakt door de toeslagenaffaire. De commissie adviseert onderzoek van 22 nieuwe dossiers om vast te stellen of nog eens 1800 ouders vooringenomen zijn behandeld door de fiscus. Het gaat om dossiers uit de periode 2014-2016.
De commissie stelt voor om de compensatieregeling te beperken tot toeslagbesluiten van de afgelopen vijf jaar, dus tot aan het toeslagjaar 2015. Ook stelt de commissie voor om de regeling alleen toe te passen tot correcties vanaf 10.000 euro per jaar. Door die beperkingen kunnen zoveel mogelijk gezinnen geholpen worden die in ernstige financiële problemen zijn gekomen, schrijft de commissie.
Vergelijkbare regeling voor CAF 11-ouders
De regeling is vergelijkbaar met de compensatie voor de CAF 11-ouders. Hiervan werd al eerder vastgesteld dat ze onterecht werden behandeld. De Belastingdienst beschouwde elke overtreding of onregelmatigheid als een indicatie dat er sprake was van misbruik of fraude en handelde daar ook naar. Ouders van het CAF 11-dossier krijgen een vergoeding voor de correctie van de Kinderopvangtoeslag (KOT), veronderstelde immateriële en materiële schade en eventuele invorderingsschade en proceskosten.
Kwijtschelding van schulden
De commissie deed verder voorstellen voor dossiers voor 2015. Het betreft de gehele of gedeeltelijke kwijtschelding van openstaande schulden als die betrekking hebben op KOT-besluiten die vergelijkbaar zijn met de besluiten die worden herzien. Daarnaast noemt de commissie een tegemoetkoming voor mensen die in een verder verleden schulden hebben afbetaald, die verband hielden met disproportionele KOT-correctiebesluiten.
Meer dienstverlening en bewustwording
De regering vroeg ook advies over de werkwijze van de afdeling Toeslagen. Volgens de commissie moet de afdeling fouten eerder signaleren en vervolgens sneller reageren en repareren. De commissie pleit voor bewustwording dat de minst draagkrachten de hoogste toeslagen krijgen. Voor die groep draagt de overheid dus een grote verantwoordelijkheid, aldus de Adviescommissie in een toelichting.