Wanneer de belangrijkste accountantscontroles worden uitgevoerd door een overheidsorgaan kunnen de accountants zonder commerciële druk en in publiek belang hun werk doen. Dat is het idee van twee onderzoekers van de Nyenrode Business Universiteit. Volgens de onderzoekers zou de commerciële cultuur wel eens op gespannen voet kunnen staan met de maatschappelijke taak van de sector.
Audit Board
Het zakelijke model krijgt al langer kritiek. De recente kritische rapporten wijzen ook naar de structuur van de accountantsmarkt. Er gaat veel mis bij de boekencontroles, neem bijvoorbeeld de schandalen rond Imtech en Vestia. Volgens de onderzoekers is er sprake van commerciële druk omdat de onderneming die in publiek belang wordt gecontroleerd ook de rekening betaald. Daarbij zijn er ook nog aantrekkelijke adviesklussen te vervullen. Alleen bij de grootste controles is dit niet toegestaan.
De onderzoekers Herman van Brenk en Remko Renes stellen voor een nieuw en geheel zelfstandig orgaan op te richten. Het overheidsorgaan moet Audit Board gaan heten en zou dan de controle moeten doen van beursgenoteerde ondernemingen, banken, verzekeraars en andere belangrijke instellingen en bedrijven, dat schrijft het FD.
Bezwaren en nadelen
De accountants zouden dan deels in overheidsdienst zijn en in het begin afkomstig zijn van bestaande kantoren. Maar daarvoor zou wel een uitzondering op de wettelijke WNT-inkomensnorm moeten komen. Partners bij grote kantoren verdienen nu een veelvoud van deze norm. Daarbij zal moeten worden gekeken naar de aansprakelijkheid. Wanneer alle controles bij dezelfde instelling komen te liggen zou het wel eens lastig kunnen zijn een verzekeraar te vinden.
De onderzoekers benoemen ook die nadelen van hun voorstel. Ook kan een overheidsdienst de nodige bureaucratie en inefficiency met zich mee brengen. Maar dat zou kunnen worden tegengegaan door een sterk intern toezichtscomité, stellen de onderzoekers. Minister Hoekstra van Financiën komt eind maart met voorstellen om de problemen aan te pakken, aldus het FD.