Er is weer een nieuw bedrijf wat gebruik maakt van het dalende aantal accountantskantoren met een vergunning om controles uit te mogen voeren. Na de initiatieven van Q-Concepts of Stichting Audit Only, wil nu TIC Assurance met een eigen controlevergunning van de AFM het controlewerk overnemen voor de kleinere kantoren.
Controlevergunning
In de afgelopen jaren hebben honderden accountants de controlevergunning ingeleverd. In 2010 waren er nog 475, nu zijn dat er volgens de AFM nog maar 277. Zonder die vergunning mogen accountants geen jaarrekeningen van bedrijven controleren. Die bedrijven zijn op basis van hun omzet of het aantal medewerkers verplicht om de controle te laten uitvoeren, dat schrijft het FD.
Hoogleraar audit en assurance aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, Hans Gortemaker, denkt dat er een grote markt is voor TIC Assurance. ‘Een heleboel kleine kantoren krijgen jaarlijks hooguit één, twee bedrijven met een controleverplichting over de vloer. Voor hen loont het niet om een controlevergunning te hebben. Die ene klant moeten ze dan doorverwijzen, maar dat brengt wel het gevaar met zich mee dat ze hem ook gelijk voor advies kwijtraken.’
Belangenverstrengeling loskopen
Het nieuwe bedrijf uit Zwolle richt zich naast kantoren zonder vergunning ook op kantoren met maximaal vijf accountants. Die kantoren mogen wel de controle uitvoeren maar kunnen dat niet vanwege de strenge regels. Wanneer voor het controlewerk een zzp’er wordt ingeschakeld kan een klein kantoor de belangenverstrengeling tussen advies en controle ‘loskopen’.
Het initiatief komt van accountants Jan de Rooy (65) en Jan Borger (35) en heeft inmiddels ook de zege gekregen van vakvereniging Novak. Novak is blij met het initiatief omdat het makkelijker maakt voor kleinere kantoren om advies- en controlewerk onder één dak te kunnen blijven aanbieden.
Het model
Omdat het tot fraude zou aansporen mogen accountants die klanten adviseren sinds 2014 niet ook hun jaarrekening controleren. De twee werkzaamheden hebben veel met elkaar van doen. accountants die dankzij de boekencontrole het bedrijf goed kennen kunnen zo ook goed en gericht advies geven.
Als kleinere organisaties een zelfstandige van TIC Assurance inschakelen, betalen ze ongeveer 30% van de totale offerteprijs voor advies én controle aan de zelfstandige. Dat komt overeen met de hoeveelheid uren die accountants gemiddeld in het controlewerk steken. Van de 30% die de zelfstandige opstrijkt, gaat een kwart weer naar TIC Assurance. Daarvoor terug krijgt de accountant ‘het hele pakket om de audit (controlewerk, red.) te kunnen doen’, zegt De Rooy.
Toegevoegde waarde
Of TIC Assurance van toegevoegde waarde zal zijn betwijfelt Antionette Dijkhuizen, die bestuurder is bij een klein kantoor dat adviseert én controleert. Volgens haar zit het spanningsveld rondom onafhankelijkheid in je hoofd. ‘Als je twijfelt of je een klant moet adviseren, moet je de klant gewoon niet aannemen.’ Kantoren die dat toch doen, doen dat volgens haar ‘voor het geld’.
De Rooy stelt dat het spanningsveld zal blijven. ‘Klanten zeggen: wie betaalt bepaalt. Ik betaal jou elk jaar €50.000, waarom doe je dan niet m’n controle zoals ik dat wil?’ Door een onafhankelijke zzp’er in te vliegen, kunnen kantoren die onbegrepen dubbelrol voorkomen.’, aldus de Rooy tegenover het FD.
