“Het blijft altijd een verrassing wat er in het koffertje zit. Ze zijn lang geleden gestopt met het vooraf onder embargo verstrekken van de inhoud van het koffertje. Dat lekte toch altijd uit en dat wilde men niet meer. Het was ook wat gênant voor de koning om met Prinsjesdag iets te zitten voorlezen wat iedereen al wist. Maar er is met name op fiscaal gebied toch het nodige bekend geworden”, vertelt Sylvester Schenk, directeur Fiscale Zaken bij het Register Belastingadviseurs.
Wat zit er dit jaar in het koffertje van de minister van Financiën? Kom het te weten 18 september van 19:30-20:30, tijdens dé fiscale talkshow over Prinsjesdag.
Zou je een paar punten uit willen lichten?
“Ik zou zeggen: de inperking van de zelfstandigenaftrek. Daarnaast gaan er wijzigingen komen rondom de kleine ondernemersregeling in de omzetbelasting. Ook wijzigt er het een en ander op het gebied van de algemeen nut beogende instellingen. En de elektrische auto gaat ook wat minder fiscaal gunstig behandeld worden.”
Afschaffing contante giften
“Dit is een leuk onderwerp. In de inkomstenbelasting en de vennootschapsbelasting is er ruimte voor giftenaftrek. Die giften moeten natuurlijk met schriftelijk bewijs gestaafd worden. Als je bijvoorbeeld honderd euro contant wilde doneren, dan kon je vragen om een kwitantie en dat was dan voldoende om de gift af te trekken.”
“Het mooiste voorbeeld hiervan vind ik de collectebonnen. Dit is een typisch protestants-christelijk fenomeen. Je ging aan het begin van het seizoen naar de penningmeester van de plaatselijke kerk en je betaalde die man 500 gulden en dan kreeg je, net als op een festival, een blad met bonnetjes. Als er dan op zondag gecollecteerd werd, kon je zo’n bonnetje in de kerkenzak doen. Die collectebonnen had je gekocht bij de penningmeester en die had keurig een briefje voor jou geschreven. Door die kwitantie kon de gift dan als aftrekpost worden meegenomen.”
“Maar wat is nu het probleem? Er werd soms gehandeld in de kwitanties. Niet door collectebonnenkopers, dat zijn zonder uitzondering brave burgers. Maar op sommige plaatsen kon je een kwitantie krijgen van duizend euro bij een ‘gift’ van honderd euro. Dan waren beide partijen tevreden. Je kan je voorstellen dat de belastinginspecteur bij al die individuele aangiftes niet in de gelegenheid is om die kwitanties te controleren. Soms kwam het uit dat die kwitanties nep waren, en dat waren ze beu. Voortaan zullen daarom alleen nog maar girale giften aftrekbaar zijn. Het is maar een detail, maar ik vind het een grappig verhaal.”
Inperking zelfstandigenaftrek
“De versobering van de zelfstandigenaftrek vind ik jammer. Dit ervaar ik als hapsnap-beleid. Veel kleine zelfstandigen – vaak ZZP’ers – zijn van deze aftrek afhankelijk. De aangekondigde beperking raakt hun behoorlijk. De aftrek gaat in 10 jaar afgebouwd worden van 7.500 naar 5.000 euro. En deze is dan ook tegen een vast tarief aftrekbaar. Naar mijn mening is dit gewoon een opstap naar volledige afschaffing.”
“Het kabinet zou eens naar de ondernemersfaciliteiten in zijn volledigheid moeten kijken. Voor de zzp’er is de zelfstandigenaftrek heel belangrijk. Maar je kunt je ook afvragen of het wel een fiscale faciliteit is. Ik kan me voorstellen dat wanneer jij voor een miljoen euro aan investeringen doet in je onderneming, dat je daar fiscale hulp bij krijgt. Ik kan me ook voorstellen dat als je vijf mensen op de loonlijst zet, waarbij je dus voor werkgelegenheid zorgt, dat je daarbij enige fiscale hulp krijgt. Maar ook een zelfstandige ondernemer met enkel een klusbus, heeft recht op een zelfstandigenaftrek. Ik vind dit geen faciliteit voor ondernemers. Weet je wat dat wel is? Dat is inkomensondersteuning. Eigenlijk zou je die mensen niet via de fiscus wat moeten toestoppen, maar via een gemeentelijke sociale dienst.”
Bekijk / lees ook:
“De Kleine Ondernemersregeling (KOR) gaat aangepast worden. De nieuwe KOR kan worden toegepast op zowel natuurlijke personen als rechtspersonen en als de omzet op jaarbasis minder bedraagt dan 20.000 euro.”
“Als ik een rechtspersoon (bijvoorbeeld een BV) heb en die voldoet aan alle eisen van de KOR, dan krijg ik deze faciliteit op dit moment niet. Enkel en alleen omdat die voorbehouden is aan natuurlijke personen. Het nieuwe systeem gaat anders worden. In het huidige systeem is er sprake van een vermindering van de verschuldigde omzetbelasting. In het nieuwe systeem zal je onder de omzetgrens de mogelijkheid hebben om buiten de omzetbelasting geplaatst te worden. Dat is een totaal andere benadering.”
“Ik kan me voorstellen dat adviseurs en boekhouders hier belangstelling voor hebben, omdat het administratief nogal wat betekent. Ook omdat ondernemers uiterlijk 20 november een keuze zullen moeten maken. Doen zij dat niet? Dan kan het op enig moment daarna ook nog wel, maar dat zit je nog een kwartaal in het oude systeem. Het is natuurlijk niet fijn om van het ene systeem naar het andere systeem over te stappen.”
Elektrische auto
“In mijn studieperiode had ik een hoogleraar die zei: zodra een fiscale faciliteit ook binnen het bereik komt van de gewone man, dan heeft deze faciliteit in de regel zijn langste tijd gehad. Een waar woord. Dat is ook weer het geval met de elektrische auto.”
“De overheid krijgt al regelmatig het verwijt dat ze onbetrouwbaar is. Nu hebben we een faciliteit die het aardig doet. Er wordt massaal voor de elektrische auto gekozen en dan zegt de wetgever: het is toch wel een beetje duur. En dan wordt het bijtellingspercentage verdubbeld. Om uiteindelijk door te stijgen naar het percentage dat ook geldt voor benzine- en dieselauto’s. Dat vind ik jammer.”
“Je ziet nu dat de bijtelling voor elektrische auto’s van 4 naar 8 procent stijgt. Dat is al bekend gemaakt. De vraag is alleen: wat gaan ze doen met de mensen die al in zo’n auto rondrijden? Is er net als vroeger een overgangsperiode van 60 maanden? Of zitten we vanaf 1 januari vol in de prijzen en hebben we te maken met een verdubbelde bijtelling? Dan zou ik willen zeggen: beste overheid, dit klopt niet.”
Wat verwacht je op het gebied van de excessieve leningen door dga’s?
“Ja, hier was vorig jaar een hoop gedonder over, want dat waren ze vergeten mee te nemen in de plannen. De maatregel komt erop neer dat als je boven de vijf ton rood staat bij je eigen bv, dat je extra belast gaat worden. Die maatregel is besproken met belanghebbenden. Ook het RB is bij het ministerie geweest voor de consultatieronde. Wij hebben hierin gepleit voor een vorm van overgangsrecht en meer aandacht voor de zakelijkheid van de lening.”
“Zakelijkheid speelt op dit moment in de plannen geen rol. Het gaat enkel en alleen om een lening van vijf ton of meer. Wij vinden het raar als een zakelijke lening extra belast gaat worden, terwijl er wel keurig een leningsovereenkomst is opgesteld, inclusief aflossing en rente. Terwijl wanneer je dezelfde lening krijgt bij de Rabobank er fiscaal niets aan de hand is. Ondernemers worden gedwongen om geld te gaan lenen bij de bank, terwijl ze het in hun eigen bv hebben zitten. Dat is vreemd.”
“Bij mensen die een gouden handdruk hebben gekregen, zie je nog wel eens dat ze die in een bv hebben gestopt. Zij hebben een soort spaarpot gemaakt. Dan wordt die bv langzaam leeggegeten. Hiervan weet je: dat geld zal nooit terugbetaald worden. Dat daar wat aan gedaan wordt, kan ik mij voorstellen. Sterker nog: dan vind ik die grens van vijf ton te hoog. Wat mij betreft zeg je: van iedere lening boven de 50.000 of 100.000 euro moet je aan kunnen tonen dat deze zakelijk is.”
“Maar over de zakelijkheid is door het ministerie gezegd: dit willen we niet toetsen, want de Belastingdienst mist de capaciteit om dat te gaan controleren. Dat vind ik eigenlijk een ontzettend zwakke motivering.”
Wat zou je aan het koffertje toevoegen, als je het voor het zeggen had?
“Tot een aantal jaar terug hadden we een financieringsfaciliteit voor startende ondernemers. Iemand die een onderneming begon, kon bij zijn familie of vrienden een lening afsluiten. De ‘tante Agaath regeling’. Die regeling had voordelen voor enerzijds de ondernemer, want die kreeg financiering. Anderzijds ook voor de geldverstrekker, want die kreeg wat fiscale faciliteiten. Deze faciliteit zou ik graag terug willen zien.”
“In de tweede plaats zou ik de fiscale oudedagsreserve af willen schaffen. Deze oudedagsreserve heb ik altijd een wat wonderlijk instrument gevonden. Deze zorgt in de praktijk met enige regelmaat voor moeilijkheden. De fiscale oudedagsreserve (FOR) is namelijk helemaal geen reserve, maar gewoon een belastingschuld. Ondernemers zouden daarom in staat gesteld moeten worden om de FOR-stand tegen een gereduceerd tarief af te kopen. Net als enige tijd geleden het pensioen-in-eigen-beheer.”
“Tot slot wordt de zelfstandigenaftrek versoberd. Daarmee straf je ook de startende ondernemer. Op dit moment bestaat er een soort van toeslag op de zelfstandigenaftrek: de bekende startersaftrek. Als die zelfstandigenaftrek versoberd gaat worden, waarom zou je starters dan niet tegemoet kunnen komen via die toeslag? Om dat dan te financieren, zou je wat mij betreft de huidige stakingsvrijstelling, een kleine faciliteit voor ondernemers die hun onderneming staken, mogen afschaffen. Die faciliteit betreft het staartje van een veel ruimere regeling, maar kan zonder problemen verdwijnen”.
