Automatisering heeft een steeds grotere invloed op de dagelijkse praktijk van accountants. De aanhoudende krapte op de arbeidsmarkt en de snel veranderende omgeving waarin accountants actief zijn, zijn bekende trends. De sector is gezond: de omzet in accountancy en administratieve dienstverlening groeide in 2018 met bijna vijf procent. Ook de overnamemarkt is levendig. Robotisering is echter toch wel een van de grootste thema’s. Dat blijkt uit onderzoek van Accountant.nl.
No-hands accounting
No-hands accounting, zo wordt robotisering in de accountantsmarkt ook wel genoemd. Dit vindt stapsgewijs plaats. Bankafschriften die digitaal de administratiesoftware inlopen, zijn inmiddels wel gemeengoed geworden bij veel kantoren. Het ‘scannen en herkennen’ van bonnetjes met een app op de telefoon, met daaraan gekoppeld machine learning tools die op basis van de ingescande informatie gaandeweg leren hoe deze moeten worden ingeboekt, is ook niet meer nieuw. En voor het automatisch opstellen van jaarrekeningen en aangiftes, en het deponeren daarvan, zijn steeds vaker softwaremodules in gebruik die ervoor zorgen dat er nauwelijks nog handjes aan te pas komen.
Real-time invoicing
Op andere onderdelen van de boekhoudrobot staan we nog aan het begin van de ontwikkelingen. Denk bijvoorbeeld aan real-time invoicing. Met dit concept wordt een koppeling gelegd tussen leverancier en klant: zodra de leverancier een factuur opmaakt, staat deze direct in de boekhouding van de klant.
Europese Richtlijn PSD2
Met de komst van de nieuwe Europese Richtlijn PSD 2, waarin open banking een centrale rol speelt, ontstaan ook mogelijkheden waarmee derden ‘inpluggen’ op de betaalomgeving van een bank. Daarmee kan de bancaire omgeving eigenlijk volledig draaien in de omgeving van de boekhoudsoftware.
Adoptie: 25%
Zo’n 25 procent van de boekhoudingen wordt gedaan op hoog geautomatiseerde wijze zoals hierboven beschreven. Het onderzoek beschrijft verder dat de accountant hoog op de lijst staat van bedreigde beroepen door automatisering. Dit wordt ondersteund door onderzoekers van het World Economic Forum in het rapport ‘The Future of Jobs Report 2018’. Volgens de schattingen in het rapport verdwijnen er wereldwijd tot 2022 75 miljoen banen als gevolg van robotisering. Daar komen wel 133 miljoen andere banen voor terug.
Vooral banen met een routinematig karakter worden bedreigd, zoals Data Entry Clerks, Accounting and Payroll Clerks, Secretaries, Auditors, Bank Tellers and Cashiers, aldus de onderzoekers. Data-analisten, softwareontwikkelaars en digitale marketingstrategen zijn daarentegen steeds zekerder van hun baan.
Vooralsnog genoeg werkgelegenheid
Ondanks deze alarmerende onderzoeksresultaten lijkt er vooralsnog weinig met de werkgelegenheid voor accountants aan de hand. De totale vraag naar hoogopgeleide financieel professionals blijft namelijk hoog en goede kandidaten zijn nog altijd schaars. Opvallend is dat in de vacatures voor financieel specialisten nog nauwelijks aandacht voor nieuwe technologie is. Verontrustend, vindt de NBA, omdat nieuwe technologie steeds meer gebruikt wordt in de functie. Ervaring met nieuwe technologieën wordt het meeste gevraagd bij auditors, riskmanagers en business controllers.