De Autoriteit Persoonsgegevens onderzoekt of de Belastingdienst zich schuldig heeft gemaakt aan etnisch profileren. RTL Nieuws en Trouw schrijven na gezamenlijk onderzoek dat de fiscus gegevens over de tweede nationaliteit van mensen mogelijk heeft gebruikt om te bepalen van wie de kinderopvangtoeslag werd stopgezet.
Fiscus hield tweede nationaliteit bij
Het onderzoek van de Autoriteit Persoonsgegevens volgt op klachten van een gastouderbureau uit Eindhoven en een kinderdagverblijf uit Almere. Het gastouderbureau ontdekte in 2016 dat de Belastingdienst in een Excel-bestand de tweede nationaliteit van ouders bijhield. Het kinderdagverblijf trok aan de bel nadat bij de helft van de ouders de kinderopvangtoeslag was stopgezet. Hierbij ging het vrijwel uitsluitend om ouders van buitenlandse afkomst.
Tweede nationaliteit sinds 2015 niet in BRP
De fiscus heeft tegenover RTL en Trouw toegegeven dat gegevens over de nationaliteit worden gebruikt bij controles. Volgens de Belastingdienst wordt de tweede nationaliteit automatisch geregistreerd vanuit de Basisregistratie Personen. Hierin wordt de tweede nationaliteit echter sinds 2015 niet meer bijgehouden. Wel heeft de Belastingdienst aangegeven dat inmiddels wordt bekeken of het mogelijk is om de gegevens omtrent de tweede nationaliteit te schonen in de systemen.
Signalen van fraude
In 2014 zette de fiscus van het ene op het andere moment de kinderopvangtoeslag van honderden gezinnen stop, volgens de Belastingdienst zelf omdat er signalen van fraude waren. Pas na het stopzetten werd bij ouders om bewijzen gevraagd. Uiteindelijk bleek de kinderopvangtoeslag in slechts 27 gevallen terecht te zijn stopgezet.
Bijna 400 bezwaarschriften
De ouders van wie de toeslag in werd stopgezet. moesten de ontvangen toeslagen terugbetalen. Vervolgens werden bijna 400 bezwaarschriften ingediend, maar omdat de Belastingdienst niet duidelijk aangaf welke bewijsstukken ontbraken, slaagden de ouders er niet in om hun bezwaren goed te motiveren. In 2018 bood staatssecretaris Snel van Financiën zijn excuses aan voor de wijze waarop de Belastingdienst had gehandeld.