De angst dat een nationale CO2-heffing leidt tot een verslechterende concurrentiepositie en verlies aan werkgelegenheid is maar ten dele terecht. Dat schrijft hoofddocent economie Steven Poelhekke van de Vrije Universiteit in de pre-adviezen van de Koninklijke Vereniging voor de Staathuishoudkunde. Beprijzing van CO2 kan volgens hem leiden tot een verlies aan concurrentiepositie met handelspartners, maar dat risico moet niet worden overdreven, meldt het FD.
Stapsgewijze CO2-heffing
Poelhekke deed onderzoek naar beprijzing van CO2 en pleit voorde invoering van een heffing die stapsgewijs en voorspelbaar omhoog wordt gebracht. Zo zijn de negatieve effecten voor bedrijven beperkt en weten zij waar ze op de langere termijn aan toe zijn. Een verschuiving van CO2-intensieve naar schone sectoren vergt volgens Poelhekke aanpassingen aan de structuur van de economie. Desondanks is het effect op de totale werkgelegenheid volgens de docent klein.
Elektriciteitssector en industrie
Coalitiepartijen hebben afgesproken dat er een CO2-heffing komt in de elektriciteitssector. Ook wil minister Eric Wiebes van Economische Zaken en Klimaat een CO2-heffing voor de industrie introduceren. De industrie en energiebedrijven zijn hier fel op tegen, omdat ze bang zijn dat er daardoor meer CO2 wordt geïmporteerd en een kostennadeel ontstaat in Nederland.
Nauwelijks welvaartseffecten
Poelhekke erkent de zorgen. Volgens hem zullen de macro-economische effecten zich echter beperken tot de energie-intensieve sectoren. Een reductie van uitstoot met 20 procent leidt daar tot een verlies aan activiteit met 5 procent en aan export met 7 procent. Het leidt echter nauwelijks tot welvaartseffecten op nationaal niveau.
CO2-heffing samen met handelspartners
Behalve de effecten op individuele bedrijven en op de handel, bestaat er ook de mogelijkheid dat bedrijven meer in het buitenland gaan investeren via buitenlandse directe investeringen. Maar ook deze effecten zijn volgens Poelhekke beperkt en in sommige sectoren zelfs tegenovergesteld. De docent pleit ervoor om een CO2-hefffing samen met belangrijke handelspartners in te stellen om het weglekeffect zo klein mogelijk te houden.