Woning tegen taxatiewaarde
Tijdens een kroegentocht in Utrecht loopt Cas de mooie Dorien tegen het lijf. Een klassiek gevalletje van liefde op het eerste gezicht. Hij is verkocht. De liefde is wederzijds en al snel volgt een huwelijk. Ruim 10 jaar later is de liefde bekoeld en voelen ze zich benauwd door de dagelijkse sleur. Samen besluiten ze dat dit het niet is en ze gaan scheiden. In de mediation wordt afgesproken dat Cas de woning tegen taxatiewaarde over gaat nemen. Alle afspraken worden op papier gezet en de scheiding wordt afgewikkeld. Zoals afgesproken gaat Cas kort daarna naar de hypotheekadviseur om ook de daadwerkelijke overname van het huis te regelen.
De hypotheekadviseur
Bij de hypotheekadviseur worden de cijfers op een rijtje gezet.
Taxatiewaarde € 400.000
Hypotheek € 250.000
WOZ-waarde € 340.000
Op basis van de inkomensgegevens van Cas is het overnemen van de woning geen probleem. Alles lijkt in orde, maar dan komt de adviseur ineens met een probleem. Hij geeft aan dat afwijken van de WOZ-waarde een schenking tot gevolg heeft. Cas vindt dit maar een raar verhaal, ze hebben toch niet voor niets een taxatie laten doen? De adviseur houdt echter voet bij stuk. De WOZ-waarde moet worden gebruikt, dat staat volgens hem in de belastingwet. Het hanteren van de taxatiewaarde resulteert volgens hem in een schenking van € 30.000, belast tegen 30% schenkbelasting. De overname van de woning dreigt nu stuk te lopen. Voor Cas reden om advies in te winnen bij een fiscalist.
Wel of geen schenking?
De fiscalist legt uit dat de WOZ-waarde onder omstandigheden inderdaad van belang kan zijn, maar dat die regel alleen geldt als de woning ook het object van schenking is. Een vrij theoretisch verhaal, waar zeer recent nog de nodige jurisprudentie over is verschenen. Van belang is echter dat bij Cas en Dorien helemaal geen schenking heeft plaatsgevonden. Een verdeling op basis van taxatiewaarde – waarbij aannemelijk is dat deze waarde gelijk is aan de waarde in het economisch verkeer van de woning – resulteert tenslotte niet in een verrijking van Cas, als overnemer, ten laste van het vermogen van Dorien, als verkoper. Nu er geen sprake is van een schenking kan de WOZ-waarde als waarderingsfictie überhaupt niet spelen. De woning kan dus zonder problemen worden overgenomen tegen de taxatiewaarde. Cas haalt opgelucht adem en brengt de hypotheekadviseur op de hoogte. Niet veel later wordt de overname gerealiseerd.
Zakelijk omgaan met waardebepalingen
In deze, op de praktijk gebaseerde, casus was al met al slechts sprake van een storm in een glas water. Dat neemt niet weg dat de verdeling van de woning bij een scheiding wel wat aandacht verdient. Om schenkbelastingaspecten te voorkomen, dient aansluiting te worden gezocht bij de waarde in het economisch verkeer. Hoewel de WOZ-waarde elk jaar wordt vastgesteld, gebaseerd op vergelijkingsobjecten, hoeft deze hier zeker niet bij aan te sluiten. Het in onderling overleg vaststellen van een waarde ook niet. Een taxatie wel? Ook niet per se, maar met een door een deskundige opgesteld taxatierapport in de hand heb je in ieder geval een goed verhaal. Moraal van het verhaal is om bij een scheiding zakelijk om te gaan met de waardebepaling van de te verdelen zaken. Dat zorgt niet alleen voor een eerlijke afwikkeling van de scheiding, maar voorkomt ook vervelende discussies (achteraf) met de Belastingdienst.
